به گزارش "این پایگاه" به نقل از "پاکستان آبزرور"، از نگاه اهمیت جغرافیای استراتژیک، "افغانستان" یکی از مهم ترین کشورهای استراتژیک منطقه می باشد، لذا از سال 1979 با دخالت کشورهای خارجی، سایه جنگ دائماً بر سر این کشور بوده و سرانجام با حضور نظامی امریکا این سناریو تکمیل شد و همچنان نیز ادامه خواهد داشت، چرا که امریکا کشوری نیست که به سادگی جایگاه خود را در افغانستان تضعیف کند و این سنگر قوی را ترک کند و به نوعی به کشور رقیب تحویل دهد:
1- افغانستان با سه قدرت هسته ای منطقه مرز مشترک دارد، "هند، پاکستان و چین"
2- این کشور از سمت غرب با کشوری مانند "ایران" هم مرز است که برای امریکا از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
3- بین کشورهای آسیای جنوبی و آسیای مرکزی به عنوان "دولت حایل" فعالیت دارد.
اشغال افغانستان توسط شوروی
در سال 1979، افغانستان به دلایل "جغرافیایی" مورد تهاجم شوروی قرار گرفت. در حقیقت هدف شوروی از حمله به افغانستان و تحت کنترل قرار دادن این کشور،
• دسترسی به اقیانوس هند از طریق ایجاد یک دولت قدرتمند و مستحکم در افغانستان بود
• افزایش قدرت و حضور نیروی دریایی شوروی
• ایجاد مسیر تجاری میان هند و خاورمیانه
• استخراج منابع طبیعی حساس و تاثیرگذار در افغانستان
اشغال افغانستان توسط امریکا
اما بعد از فروپاشی شوروی و خروج انها از افغانستان، بعد از 12 سال متاسفانه افغانستان مجدداً به میدان جنگ دیگری تبدیل شد. اما اینبار به ظاهر دلیل تهاجم امریکایی ها واکنش به جریان 11 سپتامبر 2001 بود. از طرفی اینبار کشورهای اروپایی از جمله فرانسه، آلمان و کانادا نیز حمایت های سنگینی از امریکا می کردند.
جرج بوش هدف از حمله به افغانستان را تمایلات ملی بیان نکرد، بلکه ادعا می کرد هدف "بین المللی" است :
1- ایجاد مانع برای استفاده از افغانستان به عنوان پایگاه عملیاتی تروریست ها
2- حمله به قابلیت های نظامی رژیم طالبان
اوباما هم در ادامه این اهداف، نابودی هسته مرکزی القاعده را نیز اضافه کرد.
اما دلیل اصلی حمله امریکا به افغانستان، هیچ کدام از موارد ذکر شده نبود، بلکه در درجه اول حضور و تثبیت آن ها در افغانستان برای امریکایی ها از همه چیز مهم تر بود، امریکا برای رفع ضعف های خود در منطقه نیاز به یک پایگاه دائمی داشت، اوضاع سیاسی و امنیتی افغانستان بهترین بهانه برای ایجاد این پایگاه بود، امریکایی ها برای حضور در افغانستان و استقرار در این کشور باید بهانه ای 20 ساله خلق می کردند و به نوعی در راه اندازی ان موفق نیز بودند اما هنوز فاز اصلی فعالیت های امریکا در افغانستان آغاز نشده، بلکه اوج آن از سال 2014 آغاز خواهد شد، چرا که با عقب نشینی نیروهای ناتو فاز اصلی جنگ در این کشور تغییر خواهد کرد و دوباره جنگ داخلی در کشور نمایان خواهد شد.
تمایلات هند، پاکستان و چین در افغانستان
حضور نظامی امریکا در افغانستان از جهات مختلف قابل بررسی می باشد، اما مهم ترین و حساس ترین آن این است که اکثر کشورها، مخصوصاً کشورهای همسایه افغانستان، تمایلی برای ادامه حضور امریکا در این کشور را ندارند، چرا که وجود امریکا در منطقه باعث افزایش ناامنی شده است. اما آینده برخی کشورها در مقابل، شدیداً وابسته به حضور نظامی امریکا در افغانستان است. هند کشوریست که در آینده با تقویت روابط دوستانه با افغانستان، تبدیل به یک تهدید بزرگ امنیتی برای پاکستان خواهد شد. ( یکی از مهم ترین دلایل حضور امریکا در افغانستان تقویت نقش هند به عنوان یک پایگاه جایگزین و مطمئن در منطقه جنوب آسیا همانند ژاپن در شرق آسیاست )
هندی ها سعی دارند به واسطه حمایت امریکا، حضور اقتصادی خود را در افغانستان تقویت کنند، چرا که آینده اقتصاد هند به این مسیر بستگی دارد و تمام تلاش خود را می کند که از طریق افغانستان به کشورهای آسیای مرکزی متصل شود.
اگر هندی ها بتوانند به اهداف خود در افغانستان برسند و به نوعی جای پای خود را در این کشور مستحکم کنند در نتیجه پاکستان مطمئناً توان مقابله نظامی در دو جبهه مرزی خود را نخواهد داشت. برای همین منظور است که پاکستان شدیداً به دنبال ایجاد یک دولت دموکرات در افغانستان است و سعی می کند روابط خارجی خود را با این کشور همچنان تقویت کند.
در حال حاضر رفت و امد میان مقامات دو کشور بسیار افزایش پیدا کرده، اخیراً کرزی برای مذاکرات امنیتی و سیاسی، آزادی و انتقال زندانیان، و .. به پاکستان سفر کرده بود، اما خیلی زود نواز شریف دیدار وی را پاسخ داد و در یک سفر دو روزه به کابل سفر کرده است تا در مورد طالبان و بحث امنیت مرزی با یکدیگر به توافقات خوبی برسند. ( در میان این رفت و امدن ها نیز توافقات زیادی صورت گرفت )
یک قدرت هسته ای دیگر همانند چین نیز اهداف زیادی در افغانستان دنبال می کند و شدیداً در مسیر توسعه و تقویت امنیت این کشور با کشورهای خارجی دیگر در رقابت است. اما در کنار این اهداف، به دنبال استخراج منابل نفتی از افغانستان هم هست.
همچنین گزارشات زیادی وجود دارد که حاکی از آن است که کرزی در دیدار اخیر خود با مقامات چینی، در مورد پیمان امنیتی با ایالات متحده نیز مشورت کرده و بسیاری از کارشناسان تاکید دارند که نقش چین در این رابطه بسیار تاثیرگذار بوده، چرا که یکی از خط قرمز های چین در افغانستان وجود مانعی همچون امریکاست و از طرفی امنیت در افغانستان تاثیر مستقیمی در امنیت چین دارد، لذا این مهم ترین عامل نگرانی چینی ها از تحولات امنیتی و سیاسی افغانستان است و لذا دخالت در امور این کشور را به نوعی حق خود می دانند.
در حال حاضرف افغانستان، مرکز توجهات منطقه و دورنمای امنیت فرا منطقه ای قرار گرفته است، اکنون این زمان است که مشخص می کند در اینده چه پیش خواهد امد، آیا سربازان امریکایی سرانجام از افغانستان خارج خواهند شد؟ آیا باز هم فرایند اشغال و جنگ افغانستان ادامه خواهد داشت؟