مهاجرت هایی که اکنون، به طور سیل آسا از افغانستان و دیگر کشورهای جنگ زده، در حال افزایش است، به دلیل بحران های روبه افزایش در خاورمیانه می باشد. مردمی که در این کشورها زندگی می کنند، امنیت، مال، ناموس رفاه و آرامش خیال خود را در خطر می بینند و برخی حتی همه اینها را از دست داده به جایی می رسند که فقط جانشان باقی می ماند. بسیاری از مردم افغانستان هم در پی همین تهدیدها، مجبور شده اند که خانه، زندگی و وطن خود را رها کنند و به سوی کشورهای مختلف اروپایی بار سفر بندند.
حرف های زیادی از سوی کشورهای قدرتمند دنیا، زده شد که با تروریسمی که در این کشورها به خصوص افغانستان، مردم را آواره کرده اند مبارزه می شود، اما مگر این اتفاق افتاد؟ این حرف ها قاطعانه زده شدند، مردم امیدوار شدند اما قاطعانه کار نشد. جنگ ها بیشتر و بیشتر شد و مردم هیچگاه شاهد امنیت در افغانستان نشدند. حتی بعد از مدتی افزایش جنگ ها، ظهور داعش در افغانستان و نفوذشان در شهرهای مختلف، باعث شد که مردم ترک دیار و وطن کنند و به سوی غربت روانه گردند. این پدیده سالها قبل از این نیز اتفاق افتاده بود با این تفاوت که در آن زمان مردم از اشغال نیروهای اجنبی رنج می بردند و حالا با وجود حکومتی دموکرات در کشور، بسیار بیشتر زیر فشارهای گوناگون قرار گرفته اند و چاره ای جز مهاجرت ندیده اند.
این مردم دلخوش به دولتمردانی کرده بودند که با آمدنشان، هدیه ای جز شعار و حرف های بیهوده نداشتند و حالا با تمام افتخار می گویند که مردم نباید کشور را ترک کنند! آیا مردم می توانند با شعار زندگی کنند؟ با حرف شکم خود و خانواده خود را سیر کنند! با وعده روزگار بگذرانند؟ آیا این دولت، جز ادعاهایی که داشت و سرو صداهایی که در ابتدای کار بلند کرده بود دستاورد دیگری داشت؟
حالا، این اتفاق و یا به بیان بهتر، تراژدی مهاجرت رخ داده است که نشان دهنده ی وضع وخیم زندگی برای شهروندان افغانستانی است در حالی که کشورهای اروپایی با اعلام های پی در پی خود، دم از اخراج اجباری جمله کثیری از آنها و بازگشت دادن آنها می زنند. اما مسئولیت دولت افغانستان در این موضوع چیست؟ مسئولیت وزارت مهاجرین، وزارت خارجه و سایر وزارت های مربوطه چیست؟ آیا آنها باید دست روی دست بگذارند تا این مهاجرین که با مشقتی بیش از توان زن و فرزندان کوچک، ترک وطن کرده و هرچه داشته و نداشته اند فروخته اند، حالا برگردند! وچگونه بدون داشتن حتی خانه ای زندگی کنند؟ با این حال حتی همین دولت پر مدعا هم هیچ زمینه و شرایطی برای پذیرفتن این سیل عظیم همه چیز باخته نخواهد داشت و با پذیرش بازگشت مهاجران مشکلی بزرگ بر مشکلات اساسی افغانستان اضافه خواهد شد.
علاوه بر همه این خطرات وعلیرغم حرفهایی که رئیس جمهور برای جلوگیری از مهاجرت ها می زند، این روند همچنان ادامه دارد و تا زمانیکه ضمانت در امان ماندن جان و مال، در کشور وجود نداشته باشد مطمئنا ادامه خواهد داشت. می شود درک کرد که اوضاع کشور ودر نهایت مردم تا حدی نا به سامان است که آنها حاضر شده اند بهای گزافی بیشتر از دارایی مالی بدهند تا به سرزمین های دیگر برسند. به طوریکه خیل عظیمی از کسانی که راهی این راه شده بودند جان خود را در خطوط مرزی ایران، کوه و بیابان های ترکیه و آبهای یونان از دست دادند و غرق شدند، بسیاری ها با عدم توانایی پرداخت پول کافی، طعمه حرص قاچاقچیان انسان شدند و عده زیادی نیز زنان و دختران خود را از دست دادند. آیا با این تفاسیر باز هم رییس جمهور احمدزی باید بگوید که مهاجران با شرایطی مطلوب و داوطلبانه کشور را ترک کرده اند؟!
بلی مردم می توانستند شرایط مطلوب داشته باشند چرا که در وطن خود بودند و بسیاری از آنها تحصیلات عالیه داشتند، لیسانس و فوق لیسانس بودند و دکترا گرفته بودند اما با وجود تلاش هایی که در طول زندگی خود در جهت کسب شرایط مطلوب کردند در پایان تحصیل به هر بخشی از کشور که برای کار مراجعه نمودند سرخورده تر از قبل باز گشتند. آنها حتی نمی توانستند برای مخارج زندگی، تن به کارهای سخت بدهند چرا که میلیون ها جوان دیگر، که اهل این کار بودند خود نیز از بیکاری رنج می بردند. این است نتیجه ادعاهای رییس جمهور محترم در قبال اشتغال و معاش مردم!
همچنین بخش کثیری از مهاجران افغانستانی که از کشورهایی چون ایران و پاکستان به سوی اروپا رهسپار شدند، نیز تحت فشارهایی بوده اند که از سوی این دولت ها و مردم آن کشورها بر آنها وارد می شده است. فشارهایی چون اخراج اجباری، نگاه داشتن آنها در اردوگاهها با شرایط بسیار نامساعد، مشکلات مختلف اقامتی و هویتی، نبود کار، نبود هیچگونه شرایطی مطلوب برای تحصیل کردگان، نبود امنیت اجتماعی، و بسیاری مشکلات اساسی که آنها را مجبور کرد بار دیگر خطرات مهاجرتی دوباره را بپذیرند و آنها هم راهی این سفر شوند.
دولت ما، تا کنون به هیچ جنبه ای از زندگی ملت خود توجهی نداشته و تکرار این عدم توجه، در معضل این مهاجرت ها نیز، باعث شده است کشورهای اروپایی تصمیم بگیرند که هشتاد هزار مهاجر افغانستانی را به کشور بازگشت دهند. در حالیکه همین کشورهای اروپایی، هر روز در گزارشات خود، خبر از وخیم تر شدن اوضاع امنیتی افغانستان می دهند و هشدار می دهند که گروه تروریستی داعش در افغانستان فعالیت هایی گسترده تر خواهد داشت و طالبان نیز قوی تر خواهند شد.
باید بگوییم، اوضاع مردم افغانستان نه تنها در داخل، بلکه در خارج از کشور نیز به خاطر عدم توجه دولت است که اینطور پیش می رود. جای بسی تاسف است که رییس جمهور ما به جای حمایت از این آوارگانی که با امید راهی دیار بیگانه شده اند اعلام می کند که: «هیچگونه همدردی با مهاجران نخواهد داشت.» همین سیاست و این عدم توجه، باعث تبعیض کشورهای اروپایی برای پذیرش مهاجرین افغانستان می شود. به طوریکه مهاجران عراق و سوریه به راحتی پذیرفته می شوند و با مهاجران افغانستان همانند شی برخورد شده و قبل از بررسی پرونده های آنها اعلام می شود که چهل درصد و یا هشتاد هزار نفر از آنها بازگردانده می شوند. هیچ کدام از دلایلی هم که این کشورها برای اخراج اجباری مهاجران می آورند پذیرفتنی نیست چرا که این کشورها، کشورهایی بسیار توسعه یافته هستند و توانایی های بیشتری برای پذیرش مهاجران دارند.
آقای رییس جمهور به عنوان کسی که بر کرسی دولت جدید تکیه زد و نتوانست حتی شرایطی معمولی را برای مردم خود مهیا کند حالا با این حرف، نمک بر زخم مردمی می زند که در راه گریز از این شرایط بد، داغدار شده اند، عده ای جان عزیزان خود را از دست داده اند، عده ای از خانواده خود مهجور مانده اند و عده ای حتی ناموس خود را از دست داده اند.
گویا رییس جمهور ما در مامن امن خود نشسته است و با واقعیت های جامعه خود بیگانه است. حالا هم که اتحادیه اروپا، روند بازگشت مهاجران پذیرفته نشده، از یونان را آغاز کرده است معلوم نیست چه سرنوشتی برای مهاجران افغانستانی پیش خواهد آمد و آنان در این آوارگی جدید چگونه به سر خواهند برد.
با تجربه ای که تا بحال نسبت به عملکرد دولت فعلی در افغانستان بدست آمده و با در نظر گرفتن شرایط افتضاح امنیت ، تهدیدات داعش و طالبان، امیدواریم شاهد بوجود آمدن فاجعه ی انسانی در قبال این کوتاهی دولت نباشیم زیرا که تن و روح مردم رنج دیده ی افغانستان دیگر یارای مقاومت در برابر مشکلات این چنین را نخواهد داشت.