تنها راز سقوط سال گذشته قندوز، بی کفایتی والی و مقاماتی است که با وجود نیروهای کافی این ولایت را به طالبان واگذار کردند و مردم به خاک و خون کشیدند.
طالبانی که پس از چهارده سال فرار از قندوز، سال گذشته با افتخار پرچم خود را در میدان مرکزی برافراشتند و اکنون نیز با وحشت دوباره درصدد بازگشت هستند که تنها نتیجه سهل انگاری و خیانت برخی از مقام های این ولایت است.
محمد رفیع کاکل، آگاه مسایل سیاسی با بیان اینکه تعداد کل مخالفان مسلح هزار نفر در مقابل یازده هزار نیروی امنیتی است، عنوان کرد که ارگ و والی قندوز با خون مردم افغانستان معامله می کند.
این آگاه سیاسی از تهدید رادیوهای محلی این ولایت توسط والی قندوز خبر می دهد و می گوید که این رادیوها با پول خریداری شده اند تا حقایق منتشر نشود.
از سوی دیگر بسیاری از مقامات دولتی و امنیتی با سفر به این ولایت درصدد بازگرداندن ثبات بوده اند، اما چگونه چنین ولایت مهمی که نگاه ها در دو سال اخیر به خود دوخته است، هر روز ناامن تر می شود؟
با وجود فردی مانند ژنرال دوستم که قدرت و تجربه نظامی وی بر کسی پوشیده نیست با به عهده گرفتن امنیت این ولایت پس از سقوط، همچنان این ولایت با خطر جدی طالبان مواجه است؟
به طور قطع برخی از مقامات با نفود در ارگ، سدی در مقابل ژنرال دوستم و مقامات دفاعی هستند که اهداف آنان در قدرت طالبان خلاصه می شود.
تردیدی نیست که طالبان توان کنترل قندوز در دراز مدت را ندارند و اگر باردیگر کنترل کامل این ولایت را در دست گیرند، همانند گذشته تاسیسات استراتژیک شهر را غارت می کنند و با کشتار مردم به پایگاه های خود باز می گردند.
این در حالی است که این ولایت شاهد سفر رییس جمهور، رییس اجرایی، مقامات بلند پایه دولتی و دفاعی و ... بوده است و همه آنان، وعده امنیت سر دادند و در مقابل هیچ گاه پاسخگویی ناامنی های این ولایت نبوده اند.
اکنون قندوز به فاصله دو کیلومتر از چهار سو محاصره است و وجود هزاران نیروی امنیتی و عملیات های مختلف نه تنها جلوی پیشروی طالبان را نگرفته است بلکه تنها نمایشی از سوی ارگ است تا بر طبل مبارزه با تروریست بنوازند.
در سقوط سال گذشته این ولایت شاهد حضور نیروهای طالبانی بودیم که با ظاهری آراسته وارد شهر شدند که نه تنها در میدان نبرد حضور نداشتند بلکه پشت دروازه های شهر منتظر خبر ورود از سوی معامله گران بوده اند.
این ولایت از آنجا مهم است که به عنوان مرکز منطقه شمال شرق کشور و با وجود بندر شیرخان دارای راه های ارتباطی عمده ای است که کشور را به آسیای میانه متصل می کند و با قدرت گرفتن طالبان بار دیگر امنیت دیگر مناطق به خطر می افتد.
اگر با سقوط مجدد این ولایت شمالی بار دیگر کودکی کشته شد، وحشت حکمفرما و زنی مورد تجاوز قرار گرفت باید از رییس جمهور گرفته تا والی و مقامات امنیتی به محاکمه کشیده شوند تا دیگر هیچ ولایتی و شهری با بی کفایتی و معامله افرادی که خود را محافظ مردم می خوانند، مورد تاخت و تاز طالبان قرار نگیرد.
این ولایت دارای امکانات و نیروهای نظامی است که نه تنها می تواند جلوی پیشروی طالبان را بگیرد بلکه توان نابودی آنان را نیز دارد اما وجود والی و مقامات امنیتی بی کفایت در کنار ارگ نشینان معامله گر این ولایت را آماده واگذاری کرده است.
در این میان سکوت جنرالی مانند دوستم و دیگر مقامات امنیتی در مقابل تهدید و سقوط قندوز از آن جهت بحث برانگیز است که چه قدرتی توانسته مردان میدان جنگ را چنین رام و آرام کند؟